طبس

کتاب «نزهة القلوب» تالیف حمدالله مستوفی به سال 740 هجری قمری ^(1) ۞ مربوط به جغرافیا است. وی از طبس مسینان (مسینا) و طبس گیلکی چنین یاد می کند:
طبس مسینان از اقلیم سیم است. شهری کوچک است و گرمسیر و عناب فراوان بود و آبش از کاریز. غلات این قصبه هر هفتاد روز آب خورد و غلات مواضع که در حوالی آن است هر هفت روز آب بخورد. و در آن ولایت چاهی بود که خاک آن مقداری دانه جاروس ^(2) ۞، هر که بخوردی در حال بمرد؛ اما در این نزدیکی آن چاه را انباشته اند و هم در آن ولایت چاهی است که در زمستان آب بسیار در آن چاه می رود و در تابستان بیرون می آید و بدان زراعت می کنند و چاهی دیگر هست که هر وقت در آن چاه نگاه می کنند شکل ماهی می نماید
 
 
 
 
 
طبس مسینا که درزمان قدیم به طبس عناب معروف بوده زیرا درقدیم درختان  عناب زیادی دراین منطقه وجود داشته است .
اینجا طبس است که تا اواخر قرن نهم به عنوان شهر شناخته می شده وتاهنگام فتح سپاهیان اسلام یکی ازشهرهای مهم قهستان بوده است ،رشته کوههای اطراف طبس دردوران سوم زمین شناسی بوجود آمده اند.
درطبس زلزله ای حدود 350 الی 400 سال پیش رخ داده که باعث ویرانی طبس شده ودوباره ازاوایل قرن دهم تانیمه قرن سیزدهم دردوره صفویان پادشاهی شاه عباس بازسازی شد، وقلعه ای دارد که مورد هجوم شاه عباس قرار گرفته است ،دراطراف این قلعه خندق ایجاد نمودند ودرون این خندق ها راپر آب می کردند وروی این آبها را کاه می ریختند وقتی که دشمنان به قلعه حمله ور می شدند دردرون خندق می افتادند وغرق می شدند. وازدرون قلعه به طرف دشمن باتیروکمان حمله ور می شدند ودشمن که درپائین قلعه بود همواره شکست می خورد .
حمدا... مستوفی درکتابش میگوید: که درطبس چاهی وجود داشت که درزمستان آب درآن جاری بود ودرتابستان آب ازآن بیرون می آمد ،وچاهی دیگر وقتی به آن نگاه میکردند قرص ماه شب چهارده رادرآن می دیدند که اکنون چاه پرشده وفقط اتاقک کوچکی باقی مانده است.
32کاریز وقنات درطبس وجود داشته است که اکثرآنها خشک شده اند .
اولین کارخانه ساخت سوزن درطبس بوده است ،وچون اکثر مردم اهل سنت هستند آنرا سنی خانه نامیده اند.
طبس عناب بعدازویرانی به طبس میناب نام گذاری شد وبه علت زلزله های پی  درپی این محل همواره به کلی ویران می شد ،بالاخره شخصی بنام مسینا به این محل آمد وشروع به بازسازی این منطقه نمود ونام این روستا را روستای طبس مسینا گذاشت.
قلعه طبس یکی از برجسته ترین آثار باستانی ایران ازدوران صفویان می باشد که به علت هیچگونه رسیدگی وعدم توجه درحال ویرانی میباشد واین جای بسی تاسف دارد.
 
 

نگاهی به نوشته های تاریخ در مورد طبس
طبس مسینان از اقلیم سیم است، شهری کوچکست و گرمسیر و از  نخلیات اعناب فراوان بود و آبش از کاریز، غلات این قصبه هر هفتاد روز آب خورد و غلات مواضع که در حوالی آنست، هر هفت روز آب بخورد. و در آنولایت چاهی بود که خاک آن مقدار دانة جاروس، هر که بخوردی در حال بمرید، اما در این نزدیکی آن چاه را انباشته‌اند و هم در آن ولایت چاهی است که در زمستان آب بسیار در آن چه میرود و در تابستان بیرون میاید و بدان زراعت میکنند و چاهی دیگر هست که هر وقت در آن چاه نگاه میکنند شکل ماهی مینماید.
 

عدم توجه به شهر طبس مسینا
 
باتوجه به اثار تاریخی شهرطبس وروستاهای حومه انتظار های بیشتری از مدیران محترم می رفت .مردم طبس مردمی قانع و کوشا هستند .وبه کار کشاورزی ودامپروری می پردازند واکثراُ دارای فرزندان تحصیلکرده وباسواد هستند وبطور یقین می توانم بگویم 55%از جوانان این شهر دارای تحصیلات لیسانس وشاید بالاتر باشند از صنایع دستی منطقه قالی بافی و قلاب بافی می باشد .سوغات این شهرزرشک و زعفران واعناب است . با توجه به اثار تاریخی به جا مانده می توان فهمید این شهر کهن سابقه چندین هزار ساله دارد سفال های رنگین و نوشته شده در قسمت هایی از شهر ریخته شده حتی اثار لوله کشی اب وسفال های بزرگ حاوی گندم وسکه های نقره در این شهر مشاهده شده است قبرستان این شهر حاکی از زندگی هزاران نفر  و بزرگی شهر قدیم طبس می باشد که مورد هجوم اقوام مختلف به ویژه مغولها قرار گرفته است .حالا با این مطالب شاید فکر کنید شهر طبس واقعاُ مانند چند صد سال پیش همانطور پیشرفت کرده اســـت ولی فقط نام شهر را یدک می کشد خیابان ها فاقد اسفالت وفاقد نام -مدارس کوچک وفرسوده -نبود حمایت های لازم از اثار  تاریخی در حال تخریب - فاقد زهکشی های لازم -نبود حمایت های لازم در بخش کشاورزی ودامپروری و............از همین  وب از شما مسئول محترم به عنوان یک تحصیلکرده خواهان رسیدگی بیشتر به این شهر کوچک با مردمان بزرگ هستم
نمایی از اثار تاریخی شهر کهن طبس
 


 
اسیابادهای تاریخی
 
 

آسیا‌بادهای طبس مسینا
اطلاعات کلی
نام	آسیابادهای طبس مسینا
کشور	ایران
استان	استان خراسان جنوبی
شهرستان	شهرستان درمیان
اطلاعات اثر
کاربری	آسیا‌باد
دیرینگی	دوره قاجار
دورهٔ ساخت اثر	دوره قاجار
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۴۶۶۱
تاریخ ثبت ملی	۱۱ دی ۱۳۸۰

آسبادهای طبس مسینایا آسیاب بادی طبس مسینا مربوط به دوره قاجاراست و در شهرستان درمیان، روستای طبس مسینا واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۱ دی ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۶۶۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت  رسیده است.